Tìm hiểu lan cattleya: Nguồn gốc, chủng loại, cách trồng…
Lan cattleya là một loài hoa có thể nói là cực phẩm trong các loài hoa lan và bất cứ dân chơi nào cũng cần sở hữu cho mình ít nhất là một chậu. Nó không phải là loài hoa lan độc nhất, hiếm có nhất, đắt nhất nhưng nó vẫn mang trong mình vẽ đẹp tiềm ẩn mà bất cứ dân chơi nào cũng cần có.
Nếu bạn đã từng có diệp trồng và thưởng thức loài hoa lan này rồi thì sẽ biết nó có mùi thơm cực kỳ đặc biệt, nồng nàng và tuổi thọ của loài hoa này là cực cao có thể lên đến gần 30 năm nếu bạn chăm sóc một cách cẩn thận.
Nguồn gốc lan cattleya
Lan cattleya còn có tên gọi khác là chi cát lan hay lan hoàng hậu, nó bao gồm 113 loài khác nhau và phân bố chủ yếu ở nam mỹ. Sở dĩ có tên gọi này là do John Lindley đặt năm 1824 theo tên của Wlliam Cattleya chính là người đã trồng và nhân giống thành công loài lan cattleya labiata.
Đến mùa hoa nở thì chúng thật tuyệt vời và chúng có đặc điểm khác việt chính là cách cực to ôm lấy hoàn toàn nhụy hoa nên trông rất đẹp, loài lan này đẹp nhất vào thời điểm cuối hạ đầu thu.
Những chủng loại lan cattleya
Lan cattleya được những người chơi lan phân ra làm hai loại chính sau mặc dù nó có nhiều hơn thế nhưng đây là hai nhóm chính mà dễ dàng phân biệt nhất.
Lan cattleya nhóm 1 lá
Loại này có điểm đặc biệt mà khi vừa nhìn vào phân biệt được ngay như chính tên gọi của nó là cây chỉ có 1 lá. Nhưng mỗi lần ra hoa thì có khoảng 1~6 hoa trên một tầng và như thế chúng sẽ rất to trông cực kỳ thích, đã mắt và tất nhiên là cực đẹp rồi.
Bên cạnh đó thì màu sắc đa dạng cũng mang đến điểm khác biệt lớn của lan cattleya và nó tùy theo từng loại sau:Cattleya eldorado, gaskelliana, labiata, lueddemanniana, mendelii, mossiae, percivaliana, schroederae, trianaei, warscewiczii …
8~30 cm chính là chiều dài thông thường của lan cattleya 1 lá, cái này phụ thuốc khá lớn vào cách chăm sóc, tuổi đời, môi trường sống của cây…
Có một điểm khác biệt cực kỳ lớn của loài cattleya so với các loài lan còn lại chính là lá khá to, màu xanh đậm, kích thước khoảng 20cm chiều dài, rộng 7 cm và khi hoa nở rộ sẽ to lên đến 25 cm đường kính. Có thể bạn chưa tin được điều này nhưng nếu bạn cần kiểm chứng có thể tự mình trồng một cây xem sao nhé.
Lan cattleya nhóm 2 lá
Tiêu biểu cho loại này chính là cattleya aclandiae, amethystoglossa, aurantiaca, bowringiana, harrisoniana, intermedia, leopoldii, schilleriana, skinneri, walkeriana …Chúng có từ 2 lá đổ lên, hoa sẽ tập trung lại khoảng 5~7 hoa nên sẽ nhỏ hơn.
Rõ ràng khi so với loại 1 lá thì loài này lá nhỏ hơn khoảng 20 cm chiều dài, nhưng thân cây là cao khoảng 60 cm có khi lên đến 1 mét nếu chăm sóc tốt và lâu năm.
Khi ra hoa thì chúng sẽ đạt khoảng từ 15~20 hoa trên một cây, chúng sẽ nhỏ hơn, nhưng lại có xu hướng dài hơn, nó có thể phát triển hơn nếu chăm sóc một cách kỹ càng và gặp điều kiện thời tiết tốt.
Nếu bạn là một người chơi hoa lan chuyên nghiệp thì chắc chắn sẽ biết đến loài lan Cattleya skinneri, đây là loài lan nổi trội nhất trong các loại lan cattleya. Loài này có nhiều màu như trắng tuyền, trắng và tím ở họng bông, loài này được các nhà sản xuất và lai tạo giống rất ưa chuộng vì nó khá khỏe, chịu thời tiết khắc nghiệt hơn các loại còn lại trong giống cattleya.
Lan catlleya là một loại sống bám vào các thân cây khỏe hoặc bám vào các phím đá, thân cao khoảng hơn 50 cm cùng với đó là có 2 lá dài tầm 20 cm, có hình bầu dục.
Cattleya hardyana chính là loại hoa lan được cấy ghép, phối giống từ Cattleya dowiana var aurea và Cattleya warscewiczii và nó được tập đoàn Hardy tìm thấy, sau đó bắt đầu lai giống và cũng được kết quả đúng như vậy, sở dĩ nó có tên này chính là tên của tập đoàn hardy.
Có khá nhiều loại hoa cattleya trong thiên nhiên được tìm thấy và đó chính là kết quả của sự thụ phấn tự nhiên giữa các loại hoa cattleya, từ đó ngày càng tạo ra nhiều loại loài hơn với màu sắc cũng như kích thước hoa, tuổi đời dần được cải thiện.
Điều kiện trồng và chăm sóc lan cattleya
Với điều kiện khí hậu ở khu vực đông nam á nói chung và Việt Nam nói riêng thì cũng khá thích hợp với lan cattleya vì có điều kiện nhiệt đới nóng ẩm thích hợp để cây phát triển. Cây sẽ phát triển tốt nhất với thời tiết các tỉnh phía bắc và cùng tây nguyên khi nhiệt độ thấp khoảng 16~28 độ c rất thích hợp để cây sinh trưởng và ra hoa.
Nên chú ý một chút khi chăm sóc lan này chính là cây cần nhiều độ ẩm và tốt nhất là trong khoảng 40~70% nhưng bạn không nên lạm dụng bằng việc tưới nước một cách quá thường xuyên nhé. Nên quan sát thật kỹ và tưới nước với lượng vừa phải để đáp ứng cho cây vì nó có thân giả hành dự trữ nước khá tốt nên tưới quá nhiều cũng không tốt cho cây đâu.
Đối với chế độ tưới nước cho loài lan này thì không có một chế độ nào nhất định cả vì thế bạn cần quan sát và rút ra riêng cho mình một kinh nghiệm để chăm sóc loài này.
Đối với kinh nghiệm của những dân chơi lan thứ thiệt thì có một vài kinh nghiệm về vấn đề này như sau: đối với khu vực phía nam thì nên tưới 1 lần/ ngày vào mùa nắng và 1 lần/ 2 ngày vào mùa mưa. Vào thời điểm tháng 3~4 thì nên tưới hạn chế lại khoảng 1 lần/ tuần để cây nghỉ ngơi nhé.
Riêng khu vực tây nguyên thì nên tưới 1 lần/ tuần vào mùa nắng và không nên tưới nước vào mùa mưa đâu nhé. Miền bắc thì bạn nên cân nhắc tùy theo các khu vực và đúc kết riêng cho mình kinh nghiệm về vấn đề này nhé.
Ánh sáng
Có một điều đặc biệt ở giống lan cattleya này chính là nếu không đủ ánh sáng sẽ không ra hoa và nguồn sáng ở đây phải mạnh. Chúng vẫn điều tiết và thích nghi cực tốt với ánh sáng khi chiếu thẳng vào cây cùng với đó là việc độ ẩm không khí ổn, khí có thể lưu thông.
Nếu bạn chịu khó để ý thì sẽ thấy một số người trồng lan thường đặt chúng bên cạnh cửa sổ và khuất sau tấm rèm mỏng để giảm bớt cường độ ánh sáng, nó còn giúp màu hoa khếch tán, nhìn rất bắt mắt.
Khi muốn tìm vị trí thích hợp về ánh sáng cho loại lan này bạn để ý một chút là những lá có ánh sáng đủ, vừa phải sẽ có màu xanh nhạt. Những lá có màu xanh xẩm thì chứng tỏ nó không có nhiều ánh sáng và những lá có màu vàng, hoặc nâu chính là thiếu ánh sáng trầm trọng. Chính vì thế bạn nên thực hiện những bài test nhỏ để tìm vị trí thích hợp nhất cho loài lan này.
Đất
Cũng giống như hầu hết các loài lan khác thì vấn đề về đất đối với lan cattleya không quá khó, bạn có thể sử dụng đất tơi xốp, than củi, gỗ thông, viên đất sét hoặc bất cứ loại đất nào thoát nước tốt. Nếu trồng ngoài trời thì tốt nhất là cho nó bò trên thân của một loài cây nào đó hay còn gọi là vật chủ để chúng sinh sản tốt nhất.
Để có thể định vị cây lan vào trong thân cây gỗ bạn nên quấn nó bằng các loại giây leo như dương sĩ, rong hoặc những sợi giây gỗ mục đích để khi chúng phát triển sẽ dễ dàng hơn.
Nước
Tưới nhiều nước trong mùa sinh trưởng, nhưng không để chúng chìm trong nước. Cắt nước trở lại khi hoa bắt đầu nhú ra khỏi bẹ, vì hơi ẩm đọng lại trong chồi sẽ làm thối hoa non.
Phân bón
Có một điều mà bạn chưa biết chính là ngay cả khi không có phân bón thì có những loài lan cũng vẫn sẽ ra hoa quanh năm và lan cattleya cũng không ngoại lệ nhưng việc bón phân thường xuyên ở đây sẽ giúp cây sinh trưởng tốt hơn và ra hoa một cách đều đặn hơn.
Nên nhớ rằng không được lạm dụng việc sử dụng phân bón để ép cây ra hoa nhé vì nếu quá nhiều có thể khiến lá ra nhiều hơn và dẫn đến cây không ra hoa hoặc tệ hơn nữa cây sẽ chết khi bị thối rễ vì dư lượng phân bón quá nhiều.
Nên bón phân giãn cách ra và tốt nhất là mỗi tuần một lần trong mùa mưa và màu nắng nên hạn chế tối đa nhé.
Mùa nghỉ của lan cattleya
Thông thường mỗi năm thì lan cattleya sẽ cần nghỉ nghơi ít nhất là 1 tháng trong năm, đối với khu vực phía nam thì là tháng 4, miền bắc thì tháng 1 và những tỉnh còn lại thường rơi vào tháng 8 hằng năm.
Trong lúc cây cần nghỉ ngơi thì chúng ta nên hạn chế tưới nước và cần tìm cho cây chỗ khô ráo, bóng râm vì thời điểm này cây không cần nhiều dinh dưỡng để nuôi hoa.
Thay chậu và nhân giống lan cattleya
Dù bạn có cẩn thận đến mấy đi chăng nữa thì khi trồng lan cattleya vẫn sẽ có phần rễ bị thối cùng với đó là loài này phát triển cực nhanh vì thế chu kỳ lớn nhất để thay chậu là 2 năm một lần. Khi quan sát thấy giả hành phát triển ra khỏi mép chậu thì nên tiến hành thay chậu cùng với đó là tiến hành nhân giống, vì nó có giả hành nên khi thay chậu cây sẽ rất dễ bị sốc.
Đối với một cây cattleya khoảng hơn 10 giả hành thì nên tiến hành cắt khoảng 3~4 giả hành trước đó khoảng 4 tháng và tiến hành bôi vôi vào để vết thương mau lành hơn kết hợp là dùng thuốc kích thích mọc rễ.
Khi đến thời điểm cây nghỉ ngơi sẽ có một giả hành đủ sức để vượt qua và đến mùa mưa lại sẽ tiến hành tách ra làm thành một chậu mới. Nên chiết tách lan vào đầu mùa mưa vì đây là thời điểm thuận lợi và cây phát triển mạnh nhất trong năm.
Khi tiến hành thay chậu cho lan cattleya thì ta nên tiến hành ngâm vào thuốc ngừa rêu khoảng 1h lúc này các cá thể rêu sẽ tách ra khỏi chậu tiếp theo sẽ lấy kéo cắt các phần thối nếu quá dài nên chừa lại khoảng 10 cm. Cuối cùng là cố định thân cây vào chậu đến lúc rễ bắt đầu mọc ra trở lại thì bắt đầu đưa giá đỡ vào và chăm sóc như bình thường.
Sau khi thay chậu, phung 1 lần thuốc kích thích ra rễ B1. Sau đó để cây khô không tưới nước 1 tuần khi mới thay chậu và lần đầu tiên tưới nước trở lại là dung dịch Atonik+Root – Plex 1cc pha chung 4 lít nước.
Phòng bệnh trên cây lan cattleya
Các loại rệp son ánh màu nâu thường sẽ hút nhựa khi bám vào lá và giả hành, bên cạnh đó chúng còn hút nhựa tại các mắt ngủ và một thời gian sẽ làm chúng chết đi. Đặc điểm của loài bọ này chính là lúc nhỏ thì di chuyển tìm nhựa hút nhưng nếu lớn lên sẽ nằm im một chỗ và có vỏ che thân lại, nếu muốn chúng chết đi thì chỉ cần làm lệch vỏ là được.
Rệp son ánh màu nâu
Khi sử dụng các loại phân bón hữu cơ như sơ dừa, phân bò, vỏ cây mục… thì sẽ tăng nguy cơ xuất hiện bọ cánh dán và bọ trĩ. Để diệt loại côn trùng này thì cũng không quá khó vì chỉ cần sử dụng các loại thuốc sát trùng là vừa đủ, nhưng nên thường xuyên phun thuốc để phòng ngừa loại này 2 tuần/ lần.
Thêm vào đó chính là các loại ốc sên hay ăn lá, rễ non và tiết chất nhờn làm thối thân cây vì thế để loại trừ các loại này chúng ta nên sử dụng cải để nhử chúng ăn và bắt vào buổi tối là tốt nhất.
Thường những đột bị thối đi do ánh nắng có thể chết rất nhanh và thành phần virut trong đó sẽ góp phần lan đi rất nhanh trên toàn cây. Xử lý vấn đề này bằng cách cắt bỏ và thoa Vadơlin+Benlate đến khi cây hết hẳn dấu hiệu thì thôi.
Chắc hẳn bạn đã từng nghe thấy đâu đó câu nói là ngừa bệnh hơn trị bệnh rồi phải không và trồng lan cũng không phải một ngoại lệ vì thế bạn nên thường xuyên vệ sinh, cắt tỉa các phần thối, bệnh… và phun thuốc ngừa các bệnh có nguy cơ diễn ra đều đặn.
Bệnh thối đen (black rot) hại hoa lan cattleya
Bệnh này thì rất hay diễn ra vào mùa mưa hoặc ở những vườn lan mà thường xuyên tưới cây quá mức. Ban đầu bệnh sẽ xuất hiện dưới rễ làm chúng úng, thối và bắt đầu lan dần lên thân cây, bệnh này chính là nguyên nhân lớn nhất gây nên tình trạng cây chết hàng loạt, nhanh chóng.
Nếu phát hiện ra cây lan cattleya bất ngờ chết ngay trên chậu thì có thể nguyên nhân chính là do bệnh thối đen đấy nhé. Bệnh này sẽ lan rất nhanh sang những cây bênh cạnh bởi vi khuẩn Collectotrichum sp và Phytophthora sp, nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời thì hậu quả sẽ khó mà lường được.
Một nguyên nhân khác chính là cho cây quá nhiều phân không thể hòa tan hoặc phân nhiều đạm còn sót lại khiến các chồi và rễ thối một cách từ từ.
Trước tiên nên tách riêng các cây lan cattleya con riêng ra với các cây lớn vì các cây non thường có sức đề kháng yếu hơn và dễ chết hơn. Đối với các cây lan lớn khi mắc bệnh cần bấm, cắt các phần bị bệnh và nhúng thuốc toàn thân hoặc xịt đều thuốc để phòng ngừa, các loại thuốc thường dùng là Kasumin, TopsinM, CuzateM8, Score, super Tilt… theo nồng độ khuyến cáo trên bao bì.
Bệnh đốm vòng (Anthracnse)
Những cây lan bị bệnh này thường có dấu hiệu là các vòng tròn nhỏ đồng tâm sau đó bắt đầu lan rộng dần và làm cho lá vàng, thối đi.
Những đốm vàng này sẽ có kích thước không giống nhau và tùy theo từng loại lan khác nhau mà chúng cũng khác nhau, thường là do nấm Glocosporium sp. và Collectotrichum sp gây nên. Bệnh này xuất hiện trên lan chủ yếu là vào mùa mưa ẩm.
Để giải quyết vấn đề này thì người chơi lan thường phải đề phòng trước bằng cách phun các loại thuốc như:Mancozep, Dithal, Vicaben,…theo nồng độ và liệu lượng nhà sản xuất để trên bao bì.
Bệnh khô lá (Leaf blight)
Bệnh này ban đầu chỉ có một chấm đen khá nhỏ nhưng lại phát triển cực nhanh và đôi khi chấm đen này ở đỉnh lá hay chân lá và lan nhanh lên phía đối diện.
Nếu không có biện pháp phòng ngừa nó sẽ ăn nhanh lên trên và làm cho lá khô nhanh chóng và rụng đi. Thông thường bệnh này do nấm Phylostica gây nên, nó lan truyền theo đường gió nên rất khó phòng ngừa. Tốt nhất là nên phun thuốc khi phát hiện ra vấn đề và các loại thuốc thường dùng là: Score hay Super, phun 5 lần/ ngày.
Bệnh héo rễ (Wilt) hại cây hoa lan cattleya
Đối với bệnh này thì nó sẽ gây ra hiện tượng thối rễ làm cho cây suy yếu, đối với lan cattleya thì bệnh héo rễ lại làm chúng càng ngày càng chậm phát triển, khi nó diễn ra thời gian lâu và dài thì cây càng suy yếu.
Có một điều mà bạn chưa biết là chỉ có địa lan mới không mắc phải bệnh này còn lại tất cả các loại lan đều có thể bị vấn đề này. Nguyên nhân chính của vấn đề này chính là do nấm Selectrotium rolfsii gây nên. Những tế bào bệnh này có thể tồn tại trong môi trường khá lâu và khi có điều kiện thuận lợi chúng sẽ phát triển thành bệnh gây khó khăn cho người trồng lan và làm lan yếu dần đi, mất sức sống.
Tác nhân gây bệnh thối thân (thối đen) trên lan Cattleya
Theo kết quả nghiên cứu của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tại hoa kỳ thì bệnh này do các loại nấm Pythium ultimum, Trow, Phytophthora palmivora, Phytophthora cactorum, Shroet gây ra một cách đồng thời hoặc riêng lẽ.
Thời gian thường xuất hiện bệnh thối đen trên lan Cattleya
Bệnh này thường xuất hiện chủ yếu vào mùa mưa hoặc những cây lan được tưới nước, bón phân quá nhiều sẽ gây nên tình trạng thối chồi, giả hành… từ đó lan rộng lên các vị trí xung quanh.
Dấu hiệu nhận biết bệnh thối đen trên lan Cattleya
Bệnh này gặp nhiều nhất là ở rễ và gốc cây sau đó chúng khô dần và bắt đầu lan rộng một cách khá mạnh mẽ lên các vị trí khác và cuối cùng chúng làm thối các chồi non, thân mềm nhũn, lúc này dùng tay bóp sẽ mềm và bọng nước.
Bệnh này thường xuyên gặp ở các cây lan cattleya con vì chúng có sức đề kháng yếu hơn và chúng cũng sẽ chết một cách nhanh chóng bên cạnh đó còn lan sang các cây khác.
Cách phòng trị bệnh thối đen trên lan Cattleya
- Đối với cây cattleya non thì nên tách chúng ra một nơi riêng biệt sau đó phun thuốc hoặc nhúng chúng vào dung dịch để trị bệnh.
- Đối với những cây cattleya lớn thì nên tiến hành cắt bỏ những vị trí bị bệnh sau đó tiến hành phun thuốc trực tiếp vào các vị trí này sau khi vệ sinh một cách sạch sẽ và đảm bảo mầm bệnh không còn tồn tại trên thân cây nữa.
Các thuốc diệt nấm để điều trị như: Aliette 80 WP, Kasumin, TopsinM, CuzateM8, Score, super Tilt,… theo nồng độ khuyến cáo trên bao bì.
Theo kinh nghiệm của những người chơi lan lâu năm thì nên sử dụng các loại phân có hàm lượng canxi cao vào mùa đông để hạn chế tình trạng bệnh này.
Có thể sử dụng thuốc Aliette 80 WP có tính lưu dẫn khá tốt từ thân xuống rễ và ngược lại, nếu phun thuốc này thì nên phun với hàm lượng 1~2 phần nghìn và nên cách nhau 2 ngày để trị bệnh, cách nhau 15 ngày nếu phòng bệnh.
Nhện đỏ (red spider mites): Loài này thì có thân hình khá nhỏ thường không lớn hơn 1/2 mm vì thế rất khó phát hiện thân hình màu đỏ, thường sống theo chùm xuất hiện dưới các lá già. Khi phát hiện loại này nên diệt cả con non lẫn con đẻ trứng để ngăn ngừa tái phát cùng với đó là việc phun thuốc nên thực hiện vào buổi sáng khi ánh nắng lên thì hiệu quả sẽ là cao nhất.
Rầy bông (Mealy bugs): Đặc điểm loại này là thân hình mềm nhũn và sáng bóng kiểu sáp, khi chúng đẻ trứng thì kiến sẽ tha trứng đi khắp nơi. Mặc dù loài này không gây hại như các loài rầy khác nhưng chúng lại là nguồn thức ăn chính của nấm bồ hóng, nấm này mọc ở trên lá sẽ góp phần che phần ánh sáng chiếu vào lá từ đó khiến lá cây thiếu sự quang hợp.
Bệnh đốm vòng (Anthracnse)
Ban đầu lá cây sẽ có màu nâu đỏ, nâu cháy và cuối cùng làn rộng thành nhiều vòng tròng đồng tâm làm cho lá khô đi hoặc khi gặp mưa thì lá này sẽ nhanh chóng thối và rụng.
Để phòng ngừa bệnh này thì nên tiến hành cắt bỏ các lá bị bệnh và phun các loại thuốc Mancozep, Dithal, Vicaben,… theo nồng độ khuyến cáo.để phòng ngừa và trị bệnh nhanh chóng, không để chúng lan rộng ra những cây lan khỏe mạnh.
Bệnh thối mềm(Soft rot)
Có thể xuất phát từ một chấm rất nhỏ sau đó bắt đầu lan rộng một cách cực nhanh chóng và cuối cùng là thối rửa, khi dùng tay chạm vào sẽ dễ dàng dính lên tay.
Nguyên nhân chính gây ra vấn đề này là do vi khuẩn Erwinia Carotovora gây nên, chúng sẽ tấn công vào cây thông qua các vết thương hoặc do con trùng cắn tạo nên. Bệnh này phát triển mạnh nhất vào màu mưa hoặc các vườn lan tưới nước một cách thường xuyên.
Cắt phần bị thối rồi đem cả cây ngâm vào dung dịch Kasumin 5g/lit trong vòng 15 phút hoặc dùng Agrimycin. Ngưng tưới nước 2-3 ngày sau khi xịt thuốc. Trong trường hợp bị bệnh nặng, nên lấy cây ra khỏi chậu rồi ngâm vào nước thuốc trên, sau đó chuyển sang qua chậu mới.
Giá đựng chậu lan bị bệnh dùng dung dịch formol tỉ lệ 1:50 pha với nước và rửa sạch. Sau đó cần phun xịt lại toàn bộ vườn lan để vườn lan hoàn toàn hết bệnh.
Bệnh thối nâu (Brown rot)
Ở những cây lan cattleya thì bệnh này thường xuất hiện hình tròn xanh đậm trên lá và chúng sẽ lan rộng một cách nhanh chóng. Những tế bào ở nơi mà xuất hiện bệnh sẽ dễ dàng biến thành màu nâu hoặc đen, mềm và chưa nhiều nước.
Nguyên nhân chính gây nên vấn đề này là do cây bị tổn thương từ bên ngoài từ đó vì khuẩn Phytomonas bắt đầu xâm nhập vào cây và gây nên bệnh lý này.
Đây là một loại bệnh có sức công phá và gây tổn thương cực cao cho vườn lan của bạn vì thế bạn có thể điều trị bằng cách phun thuốc kháng sinh Agrimycin.
Nhưng để phòng ngừa bệnh này thì không có cách nào khác chính là nhanh chóng đốt bỏ các cây bị bệnh để tránh lấy nhiễm sang các cây khỏe mạnh. Khi chữa bệnh này thì nên ngưng cung cấp nước cho vườn lan khoảng 2~3 ngày.
Tóm lại
Trên đây chính là tất cả những vấn đề về cây lan cattleya mà blog Chơi Hoa Lan đã tổng hợp lại hy vọng với những kinh nghiệm này sẽ giúp những người chơi hoa lan chăm sóc tốt hơn cho vườn lan của mình.
Nhận xét
Đăng nhận xét